جواب خودرابیازمایید صفحه 41 شیمی دهم

پاسخ و توضیح تمرین خود را بیازمایید صفحه 41 شیمی دهم این تمرین شامل دو بخش مهم است: **رسم ساختار لوییس (آرایش الکترون-نقطه‌ای)** برای مولکول‌ها و محاسبه‌ی **جرم مولی** آن‌ها. ساختار لوییس به ما نشان می‌دهد که اتم‌ها چگونه برای رسیدن به پایداری (آرایش گاز نجیب) با یکدیگر پیوند برقرار می‌کنند. --- ## 1. رسم آرایش الکترون-نقطه‌ای (ساختار لوییس) در ساختار لوییس، اتم‌ها الکترون‌های ظرفیت خود را به اشتراک می‌گذارند تا هر اتم به آرایش پایدار گاز نجیب برسد (قاعده‌ی هشتایی). ### آ) هیدروژن کلرید ($\mathbf{HCl}$) * $\mathbf{H}$ (گروه 1): $1$ الکترون ظرفیت (نیاز به $1$ الکترون برای پایداری) * $\mathbf{Cl}$ (گروه 17): $7$ الکترون ظرفیت (نیاز به $1$ الکترون برای پایداری) * $\text{تعداد کل الکترون‌های ظرفیت} = 1 + 7 = 8$ $$\text{H} - \ddot{\text{Cl}} :$$ (یا در فرم نقطه‌ای: $\mathbf{\text{H} : \ddot{\text{Cl}} :}$) ### ب) آمونیاک ($\mathbf{NH_3}$) * $\mathbf{N}$ (گروه 15): $5$ الکترون ظرفیت (نیاز به $3$ الکترون) * $\mathbf{3 \times H}$ (گروه 1): $3 \times 1 = 3$ الکترون ظرفیت * $\text{تعداد کل الکترون‌های ظرفیت} = 5 + 3 = 8$ $$\text{H} - \underset{|}{\ddot{\text{N}}} - \text{H}$$ (با یک جفت الکترون ناپیوندی روی $\mathbf{N}$) ### پ) متان ($athbf{CH_4}$) * $\mathbf{C}$ (گروه 14): $4$ الکترون ظرفیت (نیاز به $4$ الکترون) * $\mathbf{4 \times H}$ (گروه 1): $4 \times 1 = 4$ الکترون ظرفیت * $\text{تعداد کل الکترون‌های ظرفیت} = 4 + 4 = 8$ $$\begin{array}{c} \text{H} \\ | \\ \text{H} - \text{C} - \text{H} \\ | \\ \text{H} \end{array}$$ (بدون الکترون ناپیوندی) --- ## 2. محاسبه‌ی جرم مولی ($M$) **جرم مولی** یک ترکیب، جرم یک مول از آن ترکیب است که بر حسب $\mathbf{g/mol}$ بیان می‌شود و از جمع زدن جرم مولی اتم‌های سازنده به دست می‌آید. از مقادیر تقریبی جدول تناوبی استفاده می‌کنیم: * $\text{M}(\text{H}) \approx 1.0 \text{ g/mol}$ * $\text{M}(\text{C}) \approx 12.0 \text{ g/mol}$ * $\text{M}(\text{N}) \approx 14.0 \text{ g/mol}$ * $\text{M}(\text{Cl}) \approx 35.5 \text{ g/mol}$ ### آ) جرم مولی هیدروژن کلرید ($athbf{HCl}$) $$\text{M}(\text{HCl}) = \text{M}(\text{H}) + \text{M}(\text{Cl})$$ $$\text{M}(\text{HCl}) = 1.0 \text{ g/mol} + 35.5 \text{ g/mol} = \mathbf{36.5 \text{ g/mol}}$$ ### ب) جرم مولی آمونیاک ($athbf{NH_3}$) $$\text{M}(\text{NH}_3) = \text{M}(\text{N}) + 3 \times \text{M}(\text{H})$$ $$\text{M}(\text{NH}_3) = 14.0 \text{ g/mol} + (3 \times 1.0 \text{ g/mol}) = \mathbf{17.0 \text{ g/mol}}$$ ### پ) جرم مولی متان ($athbf{CH_4}$) $$\text{M}(\text{CH}_4) = \text{M}(\text{C}) + 4 \times \text{M}(\text{H})$$ $$\text{M}(\text{CH}_4) = 12.0 \text{ g/mol} + (4 \times 1.0 \text{ g/mol}) = \mathbf{16.0 \text{ g/mol}}$$ **نکته:** دقت کنید که جرم مولی دقیق‌تر با استفاده از اوزان اتمی دقیق‌تری که در جدول تناوبی استاندارد ارائه شده، محاسبه می‌شود، اما روش محاسبه در تمام موارد بالا یکسان است. 🔢